Categorie archieven: 2018 03

De gemeenteraadsverkiezingen van 2018

Sandew Hira
2-3-2018

Per gemeenteraad

De komende gemeenteraadsverkiezingen geven inzicht in hoe de politieke krachtsverhoudingen in Nederland zich ontwikkelen. Laten we kijken naar de opiniepeilingen rond januari – februari 2018 in vergelijking met de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014.

Onderstaande tabel is samengesteld op basis van de volgende bronnen.

  1. Den Haag: I&O Research, https://denhaagfm.nl/2018/02/21/peiling-vvd-d66-en-groep-de-mos-kunnen-de-grootste-partij-worden/
  2. Utrecht: Maurice de Hond, https://www.ad.nl/utrecht/groenlinks-grootste-partij-in-utrecht-volgens-peiling-de-hond~a908c678/
  3. Rotterdam: Maurice de Hond, https://rotterdam.groenlinks.nl/nieuws/peiling-maurice-de-hond-leefbaar-college-verliest-groenlinks-wint-fors
  4. Ansterdam: Maurice de Hond, https://www.noties.nl/v/get.php?a=peil.nl&s=weekpoll&f=2018-01-28+gdr.pdf

 

 

Partij

Den Haag Utrecht Rotterdam Amsterdam
2014 feb-18 2014 jan-18 2014 jan-18 2014 jan-18
VVD 4 7 5 7 3 6 6 6
D66 8 6 13 9 6 5 14 9
Groep Mos 3 6
Groen Links 2 5 9 10 2 5 6 9
PVV 7 4 0 2 5
PvdA 6 4 5 4 8 5 10 5
CDA 3 3 3 3 3 3 1 1
Partij vd dieren 1 2 1 1 1 1 1 2
Haagse Stadspartij 5 2
SP 2 2 4 3 5 4 6 4
50+ 2 1
Islam Democraten 2 1
Christen Unie/SGP 1 1 2 2 1 1
Partij vd eenheid 1 0
Leefbaar Rotterdam 14 7
Nida 0 0 2 1
DENK 0 2 2 3
Student en starter 1 1
Stadsbelang Utrecht 2 1
Forum v Dem. 3
BIJ1 2
Rest Amsterdam 1 0
Totaal 45 45 45 45 45 45 45 45

 

Enkele algemene conclusies uit deze tabel voor de grote partijen zijn:

  1. De VVD blijkt een sterke stabiele partij te zijn in de grote steden en groeit in Den Haag, Utrecht en Rotterdam. In Amsterdam blijft ze gelijk.
  2. D66 verliest terrein in alle steden.
  3. Groen Links wint in alle steden.
  4. De PVV verliest in Den Haag maar wint in de overige steden. Forum voor Democratie komt op in Amsterdam.
  5. Het verlies van de PvdA bij de Tweede Kamer verkiezingen zet zich door in de gemeenteraadsverkiezingen.

Politieke blokken

Laten we partijen bij elkaar groeperen in linkse en rechtse blokken.

 

Blok

Den Haag Utrecht Rotterdam Amsterdam
2014 feb-18 2014 jan-18 2014 jan-18 2014 jan-18
Rechts: VVD/CDA/D66/CU-SGP/50+ 16 19 23 21 13 15 21 17
Extreem rechts: PVV/FvD/Leefb. Rdam 7 4 0 2 14 12 0 3
Links: GL/PvdA/SP/Islam-Dem/Nida/DENK/BIJ1/PvdD 13 14 19 20 18 18 23 25
Lokaal:Groep Mos/Haagse Stadspartij/PcdEenh/Student-starter/stadsbelang Utr/Rest Adam 9 8 3 2 0 0 1 0
Totaal 45 45 45 45 45 45 45 45

 

Opmerkelijk is Amsterdam: daar vormen de linkse partijen met de partijen van mensen van kleur een meerderheid van 25 tegenover een blok van rechts en extreem-rechts van 20 zetels. Amsterdam kan dus een links college vormen met de DENK en BIJ1. Het huidige Amsterdams college bestaat uit VVD, D66 en SP. Zij gaan terug van 26 naar 19 zetels. Ze kunnen een centrum-rechts college vormen met Groen Links en hebben dan een meerderheid van 28 zetels.

Een links blok bestaande uit GL/PvdA/SP/DENK/BIJ1/PvdD is ook een mogelijkheid, maar daarvoor is politieke moed nodig.

In ieder geval is verheugend dat in Amsterdam twee partijen van mensen van kleur samen 5 zetels in de raad zullen krijgen als de prognose correct is. Hopelijk leidt dat tot meer samenwerking tussen deze groepen in de toekomst.

Rechts en extreem rechts hebben in de andere steden een kleine meerderheid: 23 zetels in Den Haag en Utrecht en 27 in Rotterdam.

Landelijke implicaties

Maurice De Hond heeft met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen een landelijke peiling opgesteld die inzicht geeft in de verschuiving van de krachtsverhoudingen.

Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden, dan zou de regeringscoalitie (VVD, D66, CDA en Christen Unie) haar meerderheid van 76 zetels verliezen en terugvallen naar 62 zetels. PvdA blijft verliezen. Groen Links lijkt haar piek te hebben bereikt. DENK blijft even groot.

Partij 2017 jan-18 Verschil
VVD 33 27 -6
D66 19 16 -3
Groen Links 14 13 -1
PVV 20 15 -5
PvdA 9 13 4
CDA 19 14 -5
Partij vd dieren 5 7 2
SP 14 14 0
50+ 4 5 1
Christen Unie 5 5 0
SGP 3 3 0
DENK 3 3 0
Forum v Dem. 2 15 13
Totaal 150 150 0

 

Als we de partijen indelen naar blokken dan zien we dat het linkse blok een beetje groeit, het rechtse blok daalt, maar extreem rechts groeit van 22 naar 30 zetels.

Blok 2017 jan-18 Verschil
Rechts: VVD/D66/CDA/50+/CU/SGP 83 70 -13
Extreem rechts: PVV/FvD 22 30 8
Links: GL/PvdA/PvdD/SP/DENK 45 50 5
Totaal 150 150 0

Algemene conclusies

Extreem rechts blijkt een belangrijke factor in de Nederlandse politiek. Bijna een derde van de kiezers stemt extreem-rechts (PVV, FvD). De toekomst van Nederland wordt er niet rooskleuriger op voor mensen van kleur.

De stabiliteit van DENK op landelijk niveau en de opkomst van meerdere partijen van mensen van kleur op lokaal niveau geeft aan dat er in onze gemeenschappen nog genoeg veerkracht om de strijd tegen extreem rechts te voeren. Het grootste probleem zal zijn om de eenheid onder deze partijen te bevorderen. Dat zal respect afdwingen bij linkse witte partijen en hen sneller achter een brede beweging tegen racisme te krijgen.

Anti-racisme stemwijzer

Zie voor de standpunten van verschillende partijen m.b.t. de strijd tegen racisme: de anti-racisme stemwijzer.